Şarj ederken dikkat: Piller hakkındaki kent efsaneleri

Yanlış: Pilleri buzdolabında saklayın
Halk ortasında yaygın olan bu bilgiye nazaran pilleri buzdolabına yahut dondurucuya koymak, ömürlerini uzatıyor. Lakin bugüne kadar bunu destekleyen bilimsel bir data bulunamadı. Üstelik büyük pil üreticileri bu sistemi açıkça önermiyor.
Duracell, resmi web sitesinde pillerin soğukta saklanmasının “depolama mühletini uzatmayacağını” söylüyor. Energizer ise buzdolabında saklamanın yoğuşmaya neden olarak pillerin temas noktalarının paslanmasına yahut etiketlerinin ziyan görmesine yol açabileceğini belirtiyor.
Ancak sıcaklık tekrar de kıymetli. Pilleri daima sıcak yerlerde — örneğin çatı katı ya da kalorifer kazanı yanında — tutmak ömrünü kısaltıyor. Ülkü saklama şartları: kuru, oda sıcaklığı (yaklaşık 20–25 °C) bir ortam.
Yanlış: Telefonu gece şarja bırakmak pili bozar
Bu efsanenin kökeni gerçek: Telefon bataryalarının yüzde 100 şarja ulaşması, bilhassa uzun mühlet bu düzeyde kalması, pil ömrünü azaltabilir. Fakat günümüz aygıtları bunu önleyecek akıllı yazılımlarla donatılmış durumda.
Modern telefonların tamamı lityum-iyon piller kullanıyor ve bu pillerin en sağlıklı çalıştığı aralık yüzde 40–80 ortası. Telefon üreticileri de bu hudutlar içinde kalmak için “optimize şarj” teknolojileri geliştirdi. Apple aygıtlarında bu özellik “Optimum Pil Şarjı”, Android aygıtlarda ise “Uyarlanabilir Pil” ismiyle bulunuyor. Bu özellik sayesinde telefonlar gece boyunca prize takılı kalsa bile yüzde 100’e anında ulaşmıyor, sabaha karşı şarjı tamamlıyor.
Sonuç: Şayet bu özellik açıksa, telefonunuzu gece boyunca şarjda bırakmak pil sıhhati açısından sorun teşkil etmiyor.
Yanlış: Art plandaki uygulamaları kapatmak tasarrufu sağlar
Düşük pil uyarısı geldiğinde pek çok kişi açık olan uygulamaları manuel olarak kapatıyor. Fakat bu alışkanlık iOS ve Android sistemlerinin nasıl çalıştığını göz arkası ediyor. Zira bu işletim sistemleri, kullanılmayan uygulamaları otomatik olarak askıya alıyor ve art planda güç tüketimini sınırlıyor.
Bu nedenle uygulamaları kapatmak yerine yapılabilecek en güzel şey: ekran parlaklığını düşürmek ve pil tasarrufu modunu açmak. Bu mod art plan data tüketimini azaltıyor, otomatik senkronizasyonları durduruyor.
Yanlış: Pili büsbütün bitirmeden şarj etmeyin
Bu efsanenin kökeni nikel-kadmiyum piller. 20. yüzyılda yaygın olan bu pillerde, “hafıza etkisi” (memory effect) ismi verilen bir sorun vardı: Pilin daima tıpkı aralıkta şarj edilmesi, vakitle kapasitesinin düşmesine neden oluyordu. Fakat bu tesir, bilhassa havacılık dalında binlerce sefer tıpkı seviyede deşarj edilen pillerde gözlemlenmişti.
Günümüzdeki telefon ve dizüstü bilgisayarlarda kullanılan lityum-iyon pillerde bu tesir yok. Bu yüzden pilin büsbütün bitmesini beklemeden şarj etmek, bilakis daha sağlıklı.
Sonuç:
Pil teknolojisi daima gelişiyor ve eski bilgiler artık geçerliliğini yitiriyor olabilir. Daha sağlıklı bir pil ömrü için:
- Pilleri serin ancak kuru yerlerde saklayın (buzdolabı değil),
- Telefonunuzu gece şarj etmekten korkmayın fakat “optimize şarj” özelliğini etkin tutun,
- Uygulamaları kapatmak yerine ekran parlaklığını azaltın,
- Modern aygıtlarda pili sıfıra indirmeye çalışmayın.